Dìu dặt tiếng khèn Mông

[qwerty]

Cũng như các dân tộc khác, trong quá trình lao động sản xuất, đồng bào Mông cũng đã chế tạo ra nhiều loại nhạc cụ đáp ứng cho đời sống tinh thần của mình như khèn, sáo lưỡi gà, kèn môi, kèn lá, ống thổi; trong đó, khèn là nhạc cụ phổ biến nhất, chất chứa nhiều sự sáng tạo. Với đồng bào Mông thì cây khèn không chỉ gắn bó với đời sống sinh hoạt, buổi lễ mà còn là phương tiện mang lại vui tươi lứa đôi.

Tham khảo thêm : May gia cong tui xach vai Maison Chance

Khèn gồm có 3 bộ phận: cán (ống thổi), thân và ống khèn. Cán khèn được làm bằng gỗ vót tròn, trên nhỏ dưới to và ở đầu nhỏ quấn lá đồng làm đầu ống thổi. Thân khèn gồm 6 ống trúc có độ dài ngắn khác nhau và được đặt lưỡi gà để tạo nên âm vực, mỗi ống có 1 âm vực đặc sắc và các lỗ trên đó cũng góp phần giúp âm thanh được linh hoạt hơn. Các ống trúc được xếp kỹ thuật, song song trên thân khèn. Người Mông quan niệm rằng, tiếng khèn sẽ mang lại cảm hứng thể chất và thể hiện tinh thần vững chắc của người đàn ông. Vì thế, ngay từ khi còn trẻ, các chàng trai Mông đã bắt đầu lắng nghe và đi theo tiếng gọi của khèn. Với họ, cây khèn không chỉ là nhạc cụ gần gũi, gần gũi với cuộc sống thường ngày mà mặc nhiên trở thành nét biểu trưng cho đời sống văn hóa cộng đồng gắn liền với cuộc sống hàng ngày. Tiếng khèn là âm thanh của khung cảnh tự nhiên, là tấm lòng người Mông giàu có, trữ tình, nỉ non, dìu dặt giữa đất trời; đồng thời cũng là giai điệu hò hẹn, là phương tiện chắp gió gửi lời yêu thương của chàng trai đến với cô gái mà mình đem lòng yêu mến. Chàng trai muốn tìm bạn gái thổ lộ, trao duyên thì phải tự mình thổi được những giai điệu trữ tình thay cho lời tỏ tình. Chiếc khèn đã gắn liền với đời sống của đồng bào Mông và với các chàng trai Mông. Cây khèn là “vật bất ly thân”, dù buồn hay vui, họ đều mang khèn ra thổi, gửi cả tâm tư, cảm xúc của mình vào tiếng khèn. Trong những dịp lễ, tết, tiếng khèn Mông vang vọng khắp núi rừng, như một lời thủ thỉ, nhắn nhủ tha thiết. Bởi vậy, đã có biết bao cô gái, chàng trai nên vợ nên chồng nhờ tiếng khèn Mông chơi vơi ấy. Vì thế, cho dù đi đâu, làm gì và vào bất cứ gia đình nào của người Mông, chúng ta đều bắt gặp cây khèn được treo đặc sắc ở một góc nhà.

Tham khảo : Ba lo tho cam Nhà May Mắn

Theo ông Hạng A Dê ở thôn 5, xã Đắk Ha (Đắk Glong) thì do cây khèn là biểu trưng của dân tộc nên việc làm một chiếc khèn phải trải nghiệm rất nhiều công đoạn. Đầu tiên là chọn trúc, dứt khoát phải là những cây trúc lâu năm, thân thẳng, khèn mới có độ bền cao. Còn bầu của khèn thì chọn gỗ pơ mu. Sau khi có 2 thứ này thì phơi khô và để trên giàn bếp 1 thời gian để tránh mối mọt, nhất là tránh bị nứt khi sương va, gió đập. Sau đó thì dùng dao sắc tạo hình rồi bào nhẵn, khoét rỗng, đục lỗ ở bầu để đưa ống trúc qua. 1 cây khèn tốt, có âm thanh truyền cảm, khi thổi lên phải thấy được cái lòng của người thổi lẫn người làm ra nó. Để thổi thành bài, thành làn điệu thì người thổi phải có trí nhớ thật tốt. Mỗi gia đình đều có 1 cây khèn vì đây là biểu trưng cho người đàn ông trụ tòa tháp trong gia đình, kiên cường và tài hoa. Ông Hạng A Dê cho biết: “Đối với người Mông (chủ yếu là đàn ông) hầu như ai cũng biết chơi khèn vì cây khèn là biểu tượng địa phương cho người đàn ông Mông. Hơn nữa, tiếng khèn là tiếng lòng, là tình cảm sâu lắng, kín đáo của người con trai Mông trong tình yêu lãng mạn. Bởi vì, người con trai Mông rất ít khi thể hiện tình cảm ra ngoài, nên thường mượn tiếng khèn để trải lòng tấm lòng chân thành của mình với người con gái mà mình thương thầm, nhớ trộm”. Còn ông Yàng A To ở cùng thôn cho biết: “Khèn là nhạc cụ đặc trưng của bản địa Mông, chiếm một phần tầm quan trọng trong đời sống tinh thần nên được sử dụng trong những lúc vui buồn của từng gia đình, từng chàng trai, cô gái. Thông qua tiếng khèn, người thổi gửi gắm thông điệp, bày tỏ cảm xúc, nên nó như là sợi chỉ tình duyên, kết nối người con trai và người con gái bên nhau”.

Trung tam tu thien o HCM - Nhà May Mắn

Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam

Hotline : 090 906 2528

Web site đặt tour du lịch Đắk Nông Nhà May Mắn : maison-chance.org/shop